İşte ABD’nin insansız savaş üsleri

New York Times gazetesinin Obama’nın “uzaktan kumandalı uçaklarla öldürülecek” kişilerin listesini çıkardığına yönelik haber, ABD’nin dünyanın dört yanında dağılmış ‘gizli’ savaş üslerini yeniden gündeme getirdi.

Tahminlere göre, üç kıtaya yayılan bu insansız uçak üslerinden kalkan drone uçaklar yaklaşık üç bin “şüpheli” öldürdü.

Obama döneminde artmasına rağmen uzun süredir devam eden uzaktan kumanda ile öldürme politikası kapsamında, son on yılda, Amerika’nın denizaşırı insansız uçak kullanımı katlanarak genişledi. Afganistan, Libya, Irak savaşı boyunca kullanılan insansız uçaklar, Pakistan, Yemen ve Somali’de “şüpheli hedefleri” bombalamak, Kolombiya, Haiti, İran, Meksika, Kuzey Kore, Filipinler, Türkiye ve ötesinde de gözetim görevleri yürütmek için kullanılıyor.

İnsansız araçların uçuş süresini en yüksek seviyeye çıkarmak için, ABD ordusu ve CIA coğrafi olarak dünyanın farklı bölgelerinde çok sayıda hava üssü kullanıyor.

ABD hükümeti, “politik olarak hassas doğası gereği” bir başka ülkenin egemenlik sınırları içindeki insansız uçak üslerini gizli tutmaya çalışıyor. Ancak birçok gazeteci ve araştırmacı bu üsler hakkında bilgileri kamuoyu ile paylaşmayı sürdürüyor.

Aşağıdaki listede yer alan üç kıtaya yayılmış 12 askeri üs bu paylaşımlardan bir derleme.. Umman, Yemen ve Fars Körfezi’nde de benzer üsler olduğu rapor edilirken, işte varlığı kesinleşen ABD üslerinin listesi:

İncirlik , Türkiye
Koordinatlar: 37, 35.26
Geçen Kasım ayında, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu dört ABD Predator uçağının İncirlik’te konuşlanacağını ve bölgesel hava operasyonları için kullanılacağını açıkladı. Irak üzerinde uçan ABD uçaklarının sağladığı görüntüler PKK’ya yönelik bilgi sağlama amaçlı…

Celalabad Havaalanı , Afganistan
Koordinatlar: 34.40, 70.50
Celalabad’daki askeri havaalanı, ABD Predator ve Reaper insansız hava araçlarının kalkış noktası. Afganistan-Pakistan sınır bölgesindeki saldırıların büyük çoğunluğu buradan yürütülüyor

Host Havaalanı , Afganistan
Pakistan sınırındaki askeri üs CIA’in operasyonel komutası altında ve CIA görevlileri ile teknisyenlerin merkezi. Host “muhbir işe alım merkezi” olarak da hizmet veriyor. 30 Aralık 2009’da yedi Amerikalı ajanın ölümüyle sonuçlanan saldırı ile gündemin üst sıralarına taşınmıştı.

Kandahar Havaalanı , Afganistan
Kandahar Havaalanı Afganistan’daki en büyük üslerden biri ve Afganistan ve Pakistan’daki operasyonlar için ana üs konumunda. Aynı zamanda gelişmiş bir gözetleme uçağı olan RQ-170 Sentinel de bu üste bulunuyor.

Şindand Havaalanı , Afganistan
29 Kasım 2011 tarihinde, CIA kontrolündeki RQ-170 Sentinel insansız uçağı Şindad’dan kalktıktan sonra İran topraklarının 140 kilometre içinde düştü. Olaydan önce, bu üsten kalkan insansız uçakların nükleer siteleri gözetlemek üzere üç yıl boyunca İran üzerinde uçtuğu, yüzlerce sorti yaptığı ortaya çıktı. İran semalarında gözetim uçuşlarının devam ettiği de açıklandı.

Al-Udeid Hava Üssü , Katar
Al-Udeid, Ortadoğu’daki en uzun ve en gelişmiş pistlerin yer aldığı modern bir havaalanı ve özellikleri Afganistan’a Amerikan birlikleri ve kaynaklarının transferi için önemli bir aktarma merkezi. Askeri üs aynı zamanda Birleşik Hava ve Uzay Operasyonları Merkezi’ne de ev sahipliği yapıyor.
Irak ve Afganistan dahil Orta Doğu’daki insansız uçak operasyonları için komuta ve kontrol merkezi olarak hizmet veriyor.

Zamboanga , Filipinler
Filipin hükümetinin, Amerika Birleşik Devletleri’ne Mindanao adasında bulunan Ebu Seyyaf grubunun izlenmesi için insansız gözetleme uçağı kullanım izni verdiği biliniyor. Bu amaçla kullanılan en aktif site, Ortak Özel Operasyon Görev Gücü’nün konuşlandığı Zamboanga.

Al-Dafra Hava Üssü , Birleşik Arap Emirlikleri
Ocak 2002’de Afganistan’daki operasyonlar için 300 Amerikan askerinin konuşlandırıldığı Dafra havaüssünde, WikiLeaks tarafından yayımlanan belgelere göre Eylül 2007’de bu sayı bin 300’e yükseldi. Üssün en büyük Global Hawk insansız uçak komuta merkezi olduğu bildirildi. ABD’nin F-22 savaş uçakları da yerleştirdiği hava üssünün odak merkezi Irak, Afganistan ve İran’ın Fars Körfezi kıyı şeridi boyunca İran sınırları…

Al-Anad Hava Üssü , Yemen
Güney Yemen’de Lahij bölgesinde ABD ordusu el-Kaide ile bağlantılı olduğundan şüphelenilen militanları öldürmek için Yemen güçleri ile doğrudan bu üste çalışıyor. ABD ve Yemen arasındaki yakın işbirliği WikiLeaks tarafından yayınlanan gizli bir belgeyle ortaya çıkmış, eski YEmen lideri Ali Abdullah Salih’in “bombaların sizin değil bizim olduğunu söylemeye devam edeceğiz” sözü gündeme taşınmıştı.

Arba Minch , Etiyopya
Ocak 2007 yılında, ABD Hava Kuvvetleri Etiyopya’daki bu üsten Somali topraklarına en az iki saldırı düzenledi. Saldırıların ayrıntıları ortaya çıkınca, Etiyopya hükümeti üsteki Amerikan askerlerini gönderdi. Ekim 2011’de, dört yıl süren müzakerelerin ardından, ABD ordusu Arba Minch havaalanına dönme izni aldı ve Etiyopya’da varlığını sürdürdü.

Kamp Lemonier , Cibuti
Amerika’nın ölüm listesinde yer alan Ebu Ali el-Harithi’yi öldüren insansız uçak saldırısının, Kamp Lemonier’den kalkan uçaklarla gerçekleştirildiği biliniyor. Bu saldırı, savaş bölgesi dışındaki ilk “hedef yok etme” operasyonu olarak kayıtlara geçti. CIA da Cibuti’deki bu üsten Somali’ye yönelik operasyonlar yürütüyor. Üste üç bin 500 ABD personeli bulunuyor.

Mahe , Seyşeller

2011 yılında, ABD ordusu silahlı MQ-9 Reaper insansız uçakları için Washington’un iki katı büyüklüğündeki Seyşeller adasında bir üs açtı. Daha önce Hint Okyanusu’nda korsanları izlemek için gözetleme uçaklarına hizmet verene Seyşeller askeri üssü, son dönemde Somali’deki saldırılar için merkez haline geldi.