Cihangiri’nin Bağdat Ziyareti; İki Ülke İlişkilerinde Yeni Bir Dönem
İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Cihangiri 3. günlük resmi bir ziyaret için Bağdat’a gitti. Bu ziyaret, Irak’ın terör örgütlerinden temizlenmesi sonrası ve bu ülkenin yeniden yapılanması öncesi iki ülke ilişkilerinin gelişmekte olduğunu gösteriyor. İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Cihangiri, dün öğleden sonra başkent Bağdat’ta Irak başbakanı Haydar el-İbadi tarafından karşılandı. İki ülke resmi görüşmelerini başlatan Cihangiri, iki ülke ilişkilerinin kabul edilebilir düzeye ulaştığını, Tahran-Bağdat ilişkilerinin stratejik ilişkiler olduğunu belirtti. Ayrıca basın mesuplarına açıklama yapan Cihangiri, şu anda iki ülke siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda çok sağlam ilişkilere olduğunu söyledi. Cihangiri, iki ülke arasında yapılan heyetlerarası görüşmelerin karşılıklı ilişkilerin güçlenmesindeki sorunları belirleyip ortadan kaldırılmasına yardımcı olabileceğine temasla Tahran ve Bağdat’ın ortak iradesinin yakın işbirliğinin geliştirilmesinden yana olduğunun altını çizdi ve “Irak, çok önemli bir ülkedir. Bağdat hükümeti, Irak’taki halklar ve taklid merci alimleri ülkelerini terörist gruplardan kurtarmayı başardı. Irak’ta güvenli bir ortam sağlandığı için şu anda yatırım ve çalışma konusunda iyi bir fırsat bulunmakatadır” ifadesini kullandı. İran ve Irak uzun bir sınır bölgesine sahip olmaları, çok kadim ilişki geçmişi bulunması, iki ülke devleti ve halklarının tarihi, kültürel ve dini ortak yönlerinin bulunması hasebiyle ilişkilerin daha da geliştirilmesi yönünde ortak adımlar atmaktalar. Irak’ta diktatör Saddam reiminin devrildiği 2003 yılından sonra iki ülke özellikle siyasi alanda daha hedefli olarak kendi ilişkilerini geliştirmeye başlamış ve bugün bu ilişkiler en doruk noktasında bulunmaktadır. İran-Irak halklarının ortak kültüre sahip olmaları bakımından bu ilişkiler siyasi ortaklığın yanı sıra diğer ekonomik, kültürel ve askeri alanlarda da büyük gelişme kaydetmiştir. Ve bu durum iki ülke devletleri ve halkları arasındaki ilişkinin sağlam temeller üzerine oturmasına ve İran İslam Cumhuriyetinin terörizme karşı mücadelede Irak devleti ve milletinin yanında yer almasına sebep olmuştur. IŞİD’e karşı savaşta İran ve Irak arasında her hangi bir çıkar gözetilmeksizin yakın işbirliğinin olması, ve Irak’ın istikrar ve güvenliğinin sağlanmasında bir komşu ve dost ülke olarak İran’ın kendi sorumluluğunu yerine getirdiğini göstermiştir. Irak’ın, güvensizlik ve terörizme belasını selametle geride bırakması, ve İran’ın bu mücadelede Irak’ın tamamen yanında yer alması Tahran-Bağdat ilişkilerinin ne kadar sağlam temeller üzerine kurulu olduğunu göstermiştir ki bunun kökü ise iki ülke arasındaki tarihi ilişki ve ortak kültürel ve inanç temeline dayanmaktadır. İran’ın bir komşu devlet olarak IŞİD terörizminin Bağdat ve Erbil’i işgal etmesine ve güvensizlik fay hatlarını bölgeye yaymasına izin vermediği siyasi ve güvenlik alanın yanı sıra ekonomik açıdan da İran, Irak’ın ekonomik kalkınmasında önemli bir rol ifa etmektedir. İstikrar ve kalıcı bir güvenlik Irak’ın yeniden onarılması ve kalkınması açısından gerekli olup ve bu mesele bugün IŞİD sonrası dönemde tahakkuk bulmuştur. Iraklı yetkililerin belirttikleri üzere Irak’ın yeniden onarımı 100 milyar dolarlı bir bütçeyi gerektirmektedir ve bu hususta da İran, Irak devletinin özel ilgi alanında bulunuyor. Bununla ilgili olarak da İran Cumhurbaşkanı İshak Cihangiri Bağdat’a girişinde hava alanında basın mensuplarına yaptığı açıklamada, İranlı firmaların Irak’ın onarım çalışmalarında daha aktif bir rol ifa etmeleri amacıyla İran’ın Irak’a 3 milyar dolarlık bir kredi tahsis etmeye hazır olduğunu bildirdi. İran yol yapımı, demir yolu inşası, sağlık ve teknik hizmetler gibi alanlarda çok iyi bir birikim ve tecrübesi bulunmakta ve Irak’ın da halı hazırda yapım döneminde bu gibi tecrübelere büyük oranda ihtiyacı bulunduğu göz önüne alınarak iki ülke arasında bu alanlarda önemli bir işbirliğinin gerçekleşeceğini şimdiden söylemek mümkün. Bu arada iki ülke ilişkilerinin önemini daha da artıran husus ise İran-Irak arasındaki ekonomik işbirliğidir. Şu anda Irak, İran’ın petrol dışı ürünlerini ihraç ettiği ülkeler arasında ikinci sırada bulunuyor. Ve son 9 ay içinde iki ülke arasında yapılan ticari mübadele hacmi 6 milyar 132 milyon dolar olmuştur. İran-Irak ekonomik ilişkilerinin önemi dikkate alınarak bu hususta iki ülke arasında geniş kapsamlı yol haritasının belirlenmesi büyük önem taşımaktadır ve muhtemelen İran cumhurbaşkanı birinci yardımcısı İshak Cihangiri’nin Bağdat temasları sırasında bu hususta gereken adımlar atılacaktır.
