Soma holdinge 7 yılda 70 milyarlık ihale
Yüzlerce maden işçisinin yaşamını yitirdiği facianın yaşandığı Soma Kömür İşletmeleri’nin sahibi Soma Holding’in, son yedi yılda madencilik sektöründe toplam değeri 60-70 milyar lirayı bulan onlarca ihale aldığı ortaya çıktı.
Soma’daki facianın yaşandığı işletmenin sahibi Soma Holding’in 2005′ten beri aldığı ihale bedellerinin 60-70 milyar liraya ulaştığı iddia edildi.
Soma Holding’in 2005 yılı öncesinde marketlere bile borcu bulunuyordu. Şirketin kaderi ise 2005 yılında Türkiye Kömür İşletmeleri’nden aldığı ilk kömür ihalesi ile değişti. 2014 yılına kadar aldığı ihale bedelleri ise 60-70 milyara ulaştı.
Yüzlerce madenciye mezar olan madenin işletmecisi Soma Holding, 1984 yılında kuruldu. İzmir ve Manisa çevresinde küçük çaplı madenler işletti. 2004 yılına kadar şirket borç batağındaydı. Şirket borçlarını Koç Grubu’nun Tirebolu’daki madenini taşeron olarak 2,5 yıl işleterek ödedi.
2005 yılına gelindiğinde ise Soma Holding’in kaderi Türkiye Kömür İşletmeleri’nden (TKİ) alınan ilk ihale ile değişmeye başladı. Bu tarihten sonra şirket milyarlarca liralık ihaleyi aldı. İhalelerden bazıları ise şöyle:
SOMA GEVENTEPE: 8 Eylül 2005’te TKİ ile sözleşme imzalayarak Soma Geventepe maden sahasının işlemesini aldı. Yıllık 1 milyon ton kömür üretilmesi öngörüldü ve 2016 yılına kadar şirketin kömür çıkarması konusunda yetki verildi. 2012’de bu sahadan çıkan kömür için şirkete yaklaşık 90 milyon liralık ödeme yapıldı.
MERKEZ OCAK: TKİ, ek sözleşmelerle ihalesiz olarak Geven-tepe’nin yanındaki sahaları da şirkete vermeye başladı. Bu kapsamda, 2011-2012 yıllarında 6 milyon ton rezervi bulunan Geventepe’nin yanındaki Merkez Ocağı da şirkete verildi.
IŞIKLAR SAHASI: Soma’da bulunan Işıklar Sahası aynı dönemde Soma Holding’e ihalesiz olarak tahsis edildi. Bu bölgenin ise 20 milyon ton rezervi olduğu hesaplandı.
EYNEZ BÖLGESİ: Facianın yaşandığı bu saha daha önce Ciner Grubu tarafından işletiliyordu. Ancak, Ciner Grubu, 2009 yılında sahayı Soma Holding’e devretme kararı aldı. Bu sahada ise 15 milyon ton rezerv olduğu belirtiliyor.
ZONGULDAK SAHASI: 2011 yılında şirket adeta madencilik ihalesinde kadrolu hale geldi. Holding, Zonguldak Bağlık-İnağzı bölgesindeki kömür sahasının 36 yıllık işletme hakkını kazandı. Sahada 136 milyon tonluk kömür rezervi bulunuyor.
YENİ ÇELTEK SAHASI: 2013 yılında ise Yeni Çeltek AŞ’ye ait Amasya Merzifon’daki maden sahası Soma Holding’e devredildi. 35 yıllık işletme hakkı Soma Holding’e verildi. Yıllık 1,2 milyon ton maden üretilmesi öngörülüyor. Aynı bölgede 405 megavat gücünde bir de santral kurulacak.
TKİ ise Soma AŞ’den ihalesiz bir şekilde kömür temin ediyor. TKİ’nin ihtiyaç olduğunda ihale yaparak aldığı kömürden çok daha fazla para ödediği iddia ediliyor.
