Bugüne kadar Nur-1, Nur-2 ve Nur-3 uydularını Leo yörüngesine başarıyla yerleştiren Kasıd isimli uydu taşıyıcı roketi, İran’ın uzaydaki varlığının ana aktörü olduğu söylenebilir. İran’ın bu yörüngedeki istikrarı büyük ölçüde Kasıd uydu taşıyıcısının mahareti
‘Leo’, uzayda faaliyet gösteren ülkeler için uydu yerleşiminin büyük önem taşıdığı, dünyaya en yakın yörüngenin adıdır. Bu yörüngenin önemli olmasının nedenlerinden biri Leo yörüngesindeki uyduların dünya yüzeyine yakın olmasından kaynaklanmaktadır.
Leo yörüngesi aynı zamanda uyduların yerleştirilmesi noktasında diğer yörüngelere göre daha az enerjiye ihtiyaç duyulması açısından da önemlidir. Diğer avantajları arasında ise yüksek veri bant genişliği sağlaması ve iletişim gecikmesinin minimum olması yer almaktadır.
Bu bölgede yer alan uydular ve uzay istasyonları astronotların erişimine daha uygun ve daha fazla bakım hizmeti sağlanabiliyor.
Avrupa Uzay Ajansı’nın istatistiklerine göre şu anda farklı Dünya yörüngelerinde 7.700 uydu bulunuyor ve bunların 5.500’ü Leo yörüngesindeki aktif uydular.
İran da bu yörüngede uyduya sahip ülkeler arasında yer alıyor ve Nur-1, Nur-2, Nur-3 ve Hayyam uyduları İran’ın bu yörüngedeki konumunu kuvvetlendirdi.
İran’ın uzaydaki varlığının baş aktörü olarak hiç şüphesiz “Kasıd” uydu taşıyıcısı oluyor. Kasıd, Nur-1, Nur-2 ve Nur-3 uydularını fırlatarak 3 uydunun tamamını Leo yörüngesine başarıyla yerleştirmeyi başardı.
25 Mayıs 2020’de Nur-1 uydusunu Leo yörüngesine başarıyla yerleştiren Kasıd uydu taşıyıcısı İran Devrim Muhafızları Ordusu Uzay Sanayi tarafından üretilen bir uydu taşıyıcısıdır. Bu uydu taşıyıcısı 2021 yılında ise ikinci aşamada Nur-2 uydusunu da yörüngeye yerleştirdi. Nur-3 uydusu da aynı uydu taşıyıcı tarafından 27 Eylül 2023’de Leo yörüngesine yerleştirildi.
Kasıd uydu taşıyıcısı, İran’da karbon fiber kompozit itici yakıtla yapılan ilk 3 aşamalı uydu taşıyıcısıdır; bu tür itici gaz, metal taşıyıcılara kıyasla taşıyıcının ağırlığını büyük ölçüde azaltır.
Kasıd üç aşamadan oluşuyor; yaklaşık 13 metre yükseklikteki sıvı yakıtlı roket iticinin birinci aşaması, yaklaşık 1,5 metre yüksekliğindeki katı yakıtlı iticisinin ikinci aşaması ve üçüncü aşama ise yine uydunun yükünü barındıran ve onu yörüngeye yerleştirmekten sorumlu olan, yaklaşık 2,7 metre yüksekliğinde, sıvı yakıtlı bir itici güç aşaması.
Bu uydu taşıyıcısı, istenilen yörüngeye ulaşmak için gerekli hızı sağlayabilir ve uyduyu yörüngeye göndermek için yeterli ivmeyi yaratabilir ve sonuç olarak, mikro uyduları belirlenen yörüngeye yerleştirmek ve onların yardımıyla bir uydu sistemi oluşturmak için gerekli tüm özelliklere sahiptir.
Kasıd uydu taşıyıcısının diğer kendine has özelliklerinin yanı sıra, onu fırlatma rampası dışında herhangi bir yerden ateşlemeyi sağlayan mobil bir platformdan (mobil başlatıcı) ateşleme olanağının da bulunmasıdır.
Bu uydu taşıyıcısı şu ana kadar Leo yörüngesine 3 uyduyu başarıyla fırlattı ve İran’ın bu yörüngedeki istikrarının büyük ölçüde bu güçlü uydu taşıyıcısından kaynaklandığı söylenebilir.
“Kasıd” İran İslam Cumhuriyeti’nin uzay endüstrisine önemli bir ivme kazandırdı ve yakında İran’ı, dünya yörüngesindeki uyduları algılayan bir sistemle donatması bekleniyor. Önemli bir bilimsel ilerleme olarak kabul edilen Kasıd’ın daha büyük alan projelerinin tasarlanması ve uygulanmasına yönelik planlamaların önünü açması da mümkün.
