BBC tarafından yapılan ankette Türkiye halkının %82’sinin Amerikan karşıtı olduğu ortaya çıktı. Gallop araştırma enstitüsü de 2017 yılında yaptığı bir ankette Türkiye halkının %80’inden çoğunun Amerikanın bölgedeki saldırgan siyasetlerine karşı olduklarını ortaya çıkarmıştı.
ABD merkezli Gallup kamuoyu araştırma şirketinin 134 ülkede gerçekleştirdiği araştırma, ABD Başkanı Donald Trump’ın başkan seçilmesinden bu yana ülkenin liderliğine yönelik takdirin dünya çapında keskin bir şekilde düştüğünü ortaya koydu; dünya genelindeki yüzde 30’luk bu rakam ise eski ABD Başkanı George W. Bush’un aldığı yüzde 34’lük desteğin bile altında kaldı.
ABD’nin aldığı destekteki sert düşüşte büyük ölçüde ülkenin müttefiki olan 65 ülkedeki düşüş rol oynuyor. Zira 2016 yılında ABD’nin liderliğini destekleyen Kanada, Norveç, Belçika ve Portekiz’de bile 40 puan düşüş yaşandı. ABD’nin liderliğine yönelik desteği 10 puandan fazla artan ülkeler ise yalnızca Liberya, Makedonya, Belarus ve İsrail oldu. Destek oranının yüzde 67 çıktığı İsrail, ABD’nin liderliğine en çok destek veren ülke. Ancak bu denli yüksek orandaki desteğiyle İsrail dünya genelinde bir istisna. Zira Asya genelinde ABD liderliğine destek yüzde 30’a; Avrupa’da ise yüzde 25’e düştü.
ABC gazetesi yazarlarından Ender Helvacıoğlu da yazısında Amerika’nın kendi içinde bile artık halkın Trump’a olan güven ve desteğinin hızlı bir düşüşte olduğunu yazmıştır.
Peki, ABD’ye yönelik desteğin dünya genelinde topyekün düşmesi ve ülkenin liderliğine yönelik desteğin en düşük seviyeyi görmesini nasıl yorumlamak gerekir? Araştırmanın sonuçlarını Sputnik’e yorumlayan ABC yazarı ve Bilim ve Gelecek Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Ender Helvacıoğlu’na göre oranların şaşırtıcı bir yanı yok hatta şaşırtıcı olan bu desteğin daha da düşük çıkmaması:
“Türkiye’nin de dahil olduğu ezilen dünyada, ABD yönetimine duyulan takdir zaten diplerdeydi. Eski ABD başkanları (George W.) Bush ve (Barack) Obama dönemlerinde de böyleydi; özellikle Kudüs kararı sonrası Trump ile bu ivme daha da artmış olabilir. Bunun nedeni ABD yönetimlerinin özellikle Ortadoğu ve Latin Amerika’da izlediği düşmanca politikalar ve uygulamalarıdır. Bu eğilimi Türkiye’de çok net görüyoruz.”
Avrupa’da da ABD’ye yönelik desteğin düşmesinin şaşırtıcı olduğuna işaret eden Helvacıoğlu “İlginç olan beğeninin ABD’nin müttefikleri arasında, Batı dünyasında da (özellikle Avrupa’da) azalıyor oluşu. Bu noktada Trump etkisinden söz edilebilir. Obama yönetimi, halklara düşmanca politikalar izlese de, modernliğin, ilerlemenin, demokrasinin, Batı değerlerinin, bilimsel-teknolojik gelişmenin liderliğini yaptığı imajı verebiliyordu. Trump ile bu imaj —Batı dünyasında da- sarsıldı. Batılı insan dahi, Trump’a bakıp, ‘bu mu ilerlemenin, modernliğin lideri’ demektedir” ifadelerini kullandı.
Helvacıoğlu “Günümüz ABD yönetimi, dünya toplumlarına, insanlığın temel sorunlarını çözebilme umudu/ışığı veren bir odak değil. Hatta tam tersine, bu sorunların müsebbibi olarak görülüyor. Bana göre hep böyleydi, ama Trump ile üzerindeki kılıf da kalktı. Yani deyim yerindeyse takke düştü kel gözüktü. Trump içten bir insan, şeytan olduğunu saklama gereği duymuyor veya saklayamıyor” dedi.
ABD’de de bu oranların dip seviyeyi görmüş olabileceğine işaret eden Helvacıoğlu “Kısacası ABD’nin emperyalist yönetimi dünyanın baş belasıdır ve bu giderek daha fazla insanın ortak düşüncesi haline gelmektedir” diye ekledi.
